આંગણે ભીના ચરણ મૂકી ગયું

આંગણે ભીના ચરણ મૂકી ગયું
કોઈ ધબકારો અહીં ચૂકી ગયું
બારણાને પણ ફૂટી ગઈ કૂંપણો
કોઈ આવીને સહજ ઝૂકી ગયું

- રમણીક સોમેશ્વર

અમારી જિંદગીનો આ સરળ સીધો પરિચય છે

અમારી જિંદગીનો આ સરળ સીધો પરિચય છે,
રુદનમાં વાસ્તવિકતા છે – ને હસવામાં અભિનય છે.

તમે આવો તો એને પણ જરા ઠપકા સમું લાગે,
આ મારું મન, ઘણાં વર્ષોથી મારામાં જ તન્મય છે.

તને મળવાનો છું હું એટલે હમણાં તો ચૂપ છું પણ
ખુદા તારા વિશે મારાય મનમાં સ્હેજ સંશય છે.

મને જોઈ નજરને શું સિફતથી ફેરવી લ્યો છો !
તમારી તો ઉપેક્ષા પણ ખરેખર બહુ કળામય છે.

હવે ક્યાં આગ્રહ છે કે ‘સૈફ’ સાકી હો મદિરા હો,
હવે તો શાંત ખૂણો પણ મળે તો એ સુરાલય છે.

-સૈફ પાલનપુરી

આભલું નીરાળું

નથી ઘૂંઘટ કે લાગે શરમાળું
તોય મારું આભલું કેટલું રુપાળું

નથી ફૂલડું કે રેશમ રુપાળું
તોય નભ નમણું લાગે નીરાળું

ના મુગટ કુંડલ ખન ઝાંઝરું
તોય રાધાના કાન જેવું સાંવરું

ઉડે પંખી ભરતા મસ્તી આભલે
મેઘ ધરે સાત ધનુષ કોટડે

ઢળે સંધ્યા કે ખીલતું પ્રભાતજી
વ્યોમ હાટડે વેચતા આનંદજી

સજે ગગનને રવિ સોહામણું
માણું પાવન દર્શન તને ઢૂંકડું

ઝૂમે તરુ ગાય પંખીડાં ગીતજી
પામી દર્શન લાગું પાય નાથજી

- રમેશ પટેલ(આકાશદીપ)

ડૂબતો જા ભીતર ભીતર

ડૂબતો જા ભીતર ભીતર,
ખૂંપતો જા અંદર અંદર!
પાસ જઇને દેખી જો તું,
દૂરથી તો સુંદર સુંદર!
લાગતું કે અંગત છે એ,
દિલથી તો અંતર અંતર.
જિંદગીનો મારગ લાંબો,
ચાલ તો છે મંથર મંથર!
મઘમઘી જાયે તન ને મન,
યાદ એની અત્તર અત્તર!

- રાકેશ ઠક્કર

વીંધી ગઝલ

દિલમાં આંધી ગઝલ,
સત્યમાં ગાંધી ગઝલ.

છોડવું ગમશે બધું,
એક આ બાંધી ગઝલ.

અર્થનું કર લક્ષ્ય ને,
નાંખ તું વીંધી ગઝલ.

દિલની દોલત એ જ છે ,
માંગતા દીધી ગઝલ.

જોઇ એનો પ્રેમ ખૂબ,
આજ થૈ ઘાંઘી ગઝલ.

ભૂલવા આ લોકને,
દોસ્ત મેં સાધી ગઝલ.

શબ્દ તો છટપટ કરે,
છંદમાં નાથી ગઝલ.

- રાકેશ ઠક્કર

ગઝલના શેર છે !

માનવીને માનવીમાં ફેર છે,
લાગણી સાથે મગજને વેર છે.
અંતમાં અસબાબ જોયો તો મળ્યા,
માલ- મિલ્કત બસ ગઝલના શેર છે !
કોણ સમજે લાગણીનું મૂલ્ય પણ?,
દોડતું ને ભાગતું આ શ્હેર છે.
આપણાં માન્યાં હતાં જેને સદા,
એ જ આખર નીકળ્યા તો ગેર છે.
જિંદગી આ જીવવાની ને પછી-,
શિવ કહેશે? શું ખરેખર ઝેર છે.

- રાકેશ ઠક્કર

તમામ ઝાકઝમાળો તમામ સ્તરનું સુખ

તમામ ઝાકઝમાળો તમામ સ્તરનું સુખ,
બધું જ છેવટે લાગે ઉપર-ઉપરનું સુખ.

કોઈની હૂંફ અને હાજરી જરૂરી છે,
ફકત આ ચાર દીવાલો જ નથી ઘરનું સુખ.

બની શકે તો એ વસમા દહાડા પાછા દે,
ઘણું જ કપરું છે ભોગવવું મન વગરનું સુખ.

નજીક એટલાં આવ્યાં કે ગઈ નિકટતા પણ,
નથી જ દૂર કે પામું ખુશી-ખબરનું સુખ.

…કે ખંડિયેર મહેલનો છું ઉંબરો મિસ્કીન,
નથી નથી જ ભાગ્યમાં અવરજવરનું સુખ.

- રાજેશ વ્યાસ ‘મિસ્કીન’

લખાવો મને !

વાપરો કળ ને બનાવો મને !
લાશ છું હું, બસ તરાવો મને!

એમ બનતી હોય જો આ ગઝલ,
લો કલમ- કાગળ, લખાવો મને !

સત્ય કહેવું જો ગુનો હોય તો,
લો શુળીએ પણ ચઢાવો મને.

જિંદગીએ બહુ રડાવ્યો મને,
હું ભૂલ્યો હસવું, હસાવો મને.

સાદગીમાં જિંદગી થઇ પુરી,
ના હવે દોસ્તો સજાવો મને.

- રાકેશ ઠક્કર

શક્ય છે….!!!

પીરસતાં થાળી જરીક દાળ છલકી જાય,
ગુસ્સે થવાને બદલે ત્યારે એ મલકી જાય !
છાની પીડાને પારખી શકે,
ઘૂંટાતી વેદનાને ચાખી શકે !
લાગણી અવ્યકત જાણી શકે,
જગજિતની ગઝલ માણી શકે !
મૌનની લિપિને જે ઉકેલી શકે,
સહજસ્પર્શે ભીતર જે ઉલેચી શકે !
આનંદમાં પૂર્ણત: ખીલી શકે !
ઉદાસીને એક ખભે ઝીલી શકે !
અજાણી કેડી પર ચાલી શકે,
ભેરુનો હાથ પણ ઝાલી શકે !
સઘળું મન વણબોલ્યે કળી શકે,
શક્ય છે…. મને એક જણ (એવું) મળી શકે !!!

– રેખા સરવૈયા

મહોબ્બતમાં હવે મારો પરિચય આ પ્રમાણે છે

મહોબ્બતમાં હવે મારો પરિચય આ પ્રમાણે છે,
અજાણ્યાં થઈ ગયાં છે એ મને જે ખાસ જાણે છે.

દીધો’ તો સાથ જેણે, એ જ ખુદ લૂંટી ગયા અમને,
જરા સાવધ-વધુ જોખમ અહીં તો ઓળખાણે છે.

મળ્યો છે નાબુદા એના પછી થઈ છે દશા આવી,
હતાં તોફાન જે દરિયે, હવે મારાં વહાણે છે.

સુણું છું મારી વાતો તો મને એ થાય છે અચરજ,
કે મારાથી વધારે શું મને લોકો પિછાણે છે ?

કરી દે તીક્ષ્ણ એવી, મોતનું પણ માથું કાપી લે,
હવે આ જિંદગી મારી સમય ! તારી સરાણે છે.

જીવનના ભેદભાવો છે મરણની બાદ પણ બાકી,
કોઈ માનવ મઝારે છે કોઈ માનવ મસાણે છે.

હતા જે દેહ એ તો થઈ ગયા માટી મહીં માટી,
હતાં જે દિલ, હજી પણ તાજના આરસ પહાણે છે.

જગત ખેંચી રહ્યું છે એક તરફ, બીજી તરફ જન્નત,
ફસ્યો છે જીવ કે એને અહીં તો બેય તાણે છે.

કદર બેફામ શું માંગુ જીવનની એ જગત પાસે,
કે જ્યાંનાં લોકો સૌ કેવળ મરેલાને વખાણે છે.

– બરકર વીરાણી ‘બેફામ’

શુ હતો શુ થઈ ગયો છુ

“ક્યાં હતો કાલે આજે ક્યાં પહોચી ગયો છુ,
ગોપીઓ વચ્ચે રાસ રમતો કાનુડો, આજે પ્રેમ માટે તરસી રહ્યો છુ,

ક્યારેય પરવા કરી ન હતી જે દુખ દર્દ ની ભૂતકાળે,
આ વાસ્તવિક દુનિયા મા તે સૌને જીરવી રહ્યો છુ,

ખબર છે મને આ જીવનગાડી ના પૈંડા ખોવાઈ ગયા છે,
બસ હવે તો જીવ બાકી છે એટલે જીવી રહ્યો છુ,

ક્યારેક હતા અમારા સીતારાઓ પણ બુલંદી પર,
પણ હવે તો વાદળાઓ વચ્ચે તેમને શોધી રહ્યો છુ,

જે રહેતો હતો ટ્રેન ના એન્જીન ની જેમ સૌથી આગળ,
આજે એક નાનકડા ગામ ના સ્ટેશન ની જેમ પાછળ છૂટી રહ્યો છુ,

ઘણો જ પ્રયત્ન કરવા છતા ખૂંપતો ગયો આ કળણ માં,
“બદનામ” હવે તો પ્રયત્ન કરતા પણ ડરી રહ્યો છુ.”

- જ઼ૈમિન – “બદનામ

ચોતરફ અજવાળું ઊઠી ગયું છે

ચોતરફ અજવાળું ઊઠી ગયું છે,
કોઈ ઘરમાં કંઈક મૂકી ગયું છે.

મેં ચણાવી એક દીવાલ ભીતર,
કોક આ દીવાલ કૂદી ગયું છે.

તું ઊછળતી એક એવી નદી છે,
મારું જેમાં વ્હાણ ડૂબી ગયું છે.

કેમ તારામાંથી હું બ્હાર આવું,
દોરડું વચ્ચેથી તૂટી ગયું છે !

ત્યાં પતંગિયું જ બેઠું હશે હોં,
એટલે એ પાન ઝૂકી ગયું છે.

ડાળ પર પડઘાય છે એક ટહુકો,
ક્યારનું પંખી તો ઊડી ગયું છે.

- અનિલ ચાવડા

હવે બસ બહુ થયું, બુદ્ધિ! હું પાગલ થાઉં તો સારું!

હવે બસ બહુ થયું, બુદ્ધિ! હું પાગલ થાઉં તો સારું!
છલકવાનો સમય આવ્યો, છલોછલ થાઉં તો સારું!

જીવનનો ગર્જતો સાગર ઘણો ગંભીર લાગે છે!
હવે હું ચાંદનીની જેમ ચંચલ થાઉં તો સારું!

જુઓ કિરણો વિખેરાયાં ને ગુંજનગીત રેલાયાં!
હૃદય ઈચ્છી રહ્યું છે આજ : શતદલ થાઉં તો સારું!

મને આ તારી અધબીડેલી આંખોમાં સમાવી લે!
મને તો છે ઘણી ઈચ્છા કે કાજલ થાઉં તો સારું!

ભલે હું શ્યામ લાગું પણ મિલન આવું મળે કોને?
તમન્ના છે કે તારા ગાલનો તલ થાઉં તો સારું!

યુગો અગણિત ભલે વીતે મને એની નથી પરવા!
હું પ્રેમી કાજ એક જ પ્રેમની પલ થાઉં તો સારું!

મને એવા રૂપાળા ઘાવ દુનિયાએ કર્યા અર્પણ-
કે ખુદ દુનિયાને થઈ આવ્યું કે ઘાયલ થાઉં તો સારું!

જીવનમાં આમ તો ક્યાંથી મળે લયબદ્ધ ચંચળતા!
હું તારા ખૂબસૂરત પગની પાયલ થાઉં તો સારું!

તને તો આવડે છે ઠંડી-ઠંડી આગ થઈ જાતાં!
- મને છે મૂંઝવણ કે, આંખનું જલ થાઉં તો સારું?!!

-’શેખાદમ’ આબુવાલા

દુઃખ છે

ઘણો જ પ્રેમ કરી, વષોઁ સાથે રહ્યા પછી,
કોઇ જ્યારે છોડી જાય એ દુઃખ છે,

ઘણી જ મેહનત કરી, રાતો જાગી ભણ્યા પછી,
પરીક્ષા મા નાપાસ થવાય એ દુઃખ છે,

પ્રભુ ની પ્યારી સંતાન બની, ઘણી જ બંદગી કર્યા પછી,
ઉપરવાળો પ્રસન્ન ના થાય એ દુઃખ છે,

પથ્થર જેટલા દેવ પુજ્યા, હજારો માનતા કર્યા પછી,
કુખે કૂળ દિપક ના હોય એ દુઃખ છે,

કઈ જ નથી રહ્યુ આ દુનીયા મા, એમ સમજ્યા પછી,
ઝેર પણ પ્રમાણિક ના નીકળે એ દુઃખ છે,

ફક્ત મૃગજળ મળે સુખ ની શોધ મા ભટક્યા પછી,
રણ ની જેમ અક્ષય, દુખ જ દુખ મળ્યા કરે એ દુઃખ છે,

“હુ માનવી માનવ થાઉ તો ઘણુ” દરેક જાણે છે પછી,
છડેચોક સંવેદનાઓ ની હત્યા થાય છે એ દુઃખ છે,

અંત ક્યારેક તો આવશે આ વિપદા નો “બદનામ”
પણ હંમેશા સમસ્યાના શ્રીગણેશ જોવા મળે એ દુઃખ છે.

- જ઼ૈમિન મક્વાણા – “બદનામ”

દર્દે દિલ

દિલ મા જ્યારે દર્દ ઉઠે છે,
ગઝલ બની વહી નીકળે છે,

સારુ થયુ ખુદા આ એક રસ્તો તો આપ્યો
સંવેદનાઓ લોકો વરના ક્યાં સમજે છે,

સજાવી-ધજાવી ને દુઃખ બતાવુ પડે છે,
નહિતર દુનિયા ગાંડો સમજે છે,

છોડી દે આ ફાની દુનિયા “બદનામ”,
કોઇ પણ હવે તને ક્યાં ઝંખે છે,

લોકો બધા વાહ વાહ પોકારે,
આંતર મન રડે કકડે છે….

- જૈમિન મક્વાણા- “બદનામ”

નોટોમાં વાળે છે સિક્કામાં ચલાવે છે મને

નોટોમાં વાળે છે સિક્કામાં ચલાવે છે મને
યાદ આવું છું તો સસ્તામાં વટાવે છે મને

લાલ બત્તીમાં મને ઑન કરે સાંજ ઢળે
મોડી રાતે એ વળી પાનમાં ચાવે છે મને

દિવસે કચરામાં વાળે છે એ મારા અવશેષ
રાતે બારીમાં નવેસરથી સજાવે છે મને

મારો ઉલ્લેખ થતાં એનું હસીને થૂંકવું
નામથી ગાળ સુધી ગળફામાં લાવે છે મને

કાળા લોહીનું ફરી ઘૂમરાવું પરસેવામાં
સ્પર્શ-પાતાળકૂવામાં એ તરાવે છે મને

- હેમંત ઘોરડા

ગુલમહોરનું ઝાડ

અમદાવાદમાં વાસણા પાસે ભાવના એપાર્ટમેન્ટમાં અમારું જુનું ઘર હતું તેની સામે એક બહુ જ મોટું ગુલમહોરનું ઝાડ હતું, એ ઘર બદલીને બીજે રહેવા ગયાં પછી થોડા દિવસ તો નવાં ઘર માં ખુબ મજા આવી પણ પછી એ જુનું ઘર અને ગુલમહોરનું ઝાડ બહુ જોરથી યાદ આવવા લાગ્યું..વારેઘડિયે પેલા ગુલમહોરનાં ઝાડને અને જુનાં મિત્રોને જોવા-મળવા જતો,આજે પણ એ નાનપણનાં દિવસો બરાબર યાદ છે..કદાચ એ પાછા જીવવા મળી જાય તો કેવી મજા!!
——————————————————————-

મને યાદ આવે પેલું ગુલમહોરનું ઝાડ,
લાલ-લાલ ફૂલો એનાં લીલાં-લીલાં પાન..

મને યાદ આવે લંગસિયાંની રમઝાટ,
ધોમધખતી બપોરથી ઠંડી-ઠંડી સાંજ..

મને યાદ આવે એનાં ટેટાં નો કકળાટ,
ભેરુઓ અમથાં લડે મોડી-મોડી રાત..

મને યાદ આવે પેલાં મલ્લા માતા,
ઝાડ નીચે મંદિર બને આરતી ગાતા..

મને યાદ આવે પેલી ચોમાસાની ધાર,
ઝાડ નહાય સુંદર રીતે વારંવાર..

મને યાદ આવે પંખીઓનો ફફડાટ,
બિલ્લીમાશી આવી કાઢશે માળાઓનો દાટ..

મને યાદ આવે એનાં શિતળ છાયાં,
આજે મન દુઃખે મેં એ દિવસો ક્યાં ખોયાં??


- ચિન્મય જોષી

એક ગઝલ લખુ…..

“દીલ કરે છે એક ગઝલ લખુ,
આવી લખુ ? કે તેવી લખુ ?

ચિન્મય ની જેમ દુનિયાદારી લખુ,
કે ચંદ્રેશ ની જેમ દીલ ની વાત લખુ,

બધા જાણે તેમ ખુલ્લેઆમ લખુ,
કે ડરી- ડરી ને ઠરીઠામ લખુ,

દીલ ના દુઃખ ની વાત લખુ,
કે હસીખુશી ના પ્રાશ લખુ,

સમજી વિચારી ને આજ લખુ,
કે આડેધડ “બદનામ” લખુ,

કોઇકને તો પસંદ આવે તેવુ પ્રગાઢ લખુ,
કે બધા જ નકારે એવુ કાજ લખુ,

પાણી ના વમળ જેવુ ગોળાકાર લખુ,
કે ધારા જેવુ સીધુ આમ લખુ,

પ્રેમ ના ગયા એ ભૂતકાળ લખુ,
કે આવનારા નવા સંગાથ લખુ,

આવી લખુ ? કે તેવી લખુ ?
દીલ કરે છે એક ગઝલ લખુ.”

- જૈમિન મક્વાણા- “બદનામ”

મેં તજી તારી તમન્ના તેનો આ અંજામ છે.

મેં તજી તારી તમન્ના તેનો આ અંજામ છે,
કે હવે સાચે જ લાગે છે કે તારું કામ છે.

છે સ્ખલન બે ત્રણ પ્રસંગોમાં મને પણ છે કબૂલ,
કોણ જાણે કેમ આખી જિંદગી બદનામ છે.

એક વીતેલો પ્રસંગ પાછો ઉજવવો છે ખુદા!
એક પળ માટે વીતેલી જિંદગીનું કામ છે.

આપની સામે ભલે સોદો મફતમાં થઈ ગયો,
આમ જો પૂછો બહુ મોઘાં અમારાં દામ છે.

જિંદગીના રસને પીવામાં જલ્દી કરો ‘મરીઝ’,
એક તો ઓછી મદિરા છે, ને ગળતું જામ છે.

- ‘મરીઝ’

એક પોએટ એટલે મૂંઝાય છે.

એક પોએટ એટલે મૂંઝાય છે
ભાષાબાઈ એઇડ્સથી પીડાય છે

વ્હેર ધ શુ પિન્ચીઝ ખબર પડતી નથી
બ્લડસ્ટ્રીમમાં પીડા જેવું થાય છે

એઈજ સિક્સટીની થઈ ગઈ એ ખરું
કિન્તુ તું સિક્સટીન દેખાય છે

હું લખું ઇંગ્લીશમાં તારું નામ ને
એમાં સ્પેલિંગની ભૂલો થાય છે

શી વુડન્ટ લિસન ટુ એનિવન અદમ
આ ગઝલને ક્યાં કશું કહેવાય છે

- અદમ ટંકારવી