હિન્દૂ ધર્મ પરંપરાઓમાં કોઈપણ કામ કરતા આપણે સ્વસ્તિકનું ચિન્હ બનાવવામાં આવે છે. તથા ઘરે મોટા ભાગના લોકો ઘરના ઉંબરામાં સાથિયો કરે છે. ધર્મશાસ્ત્રોમાં સ્વસ્તિક ચિન્હ બનાવો અને શુભ થવાની પાછળ ખાસ કારણ બતાવવામાં આવે છે. જાણો, આ ખાસ વાતો –
- શાસ્ત્રોમાં સ્વસ્તિક વિઘ્નહર્તા તથા મંગળ મૂર્તિ ભગવાન શ્રી ગણેશનું સાકાર સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે.
- સ્વસ્તિકની ડાબી બાજુ 'गं' બીજમંત્ર થાય છે, જે ભગવાન શ્રી ગણેશની શક્તિ તથા સ્થાન માનવામાં આવે છે.
- તેમાં જે ચાર ટપકા હોય છે, તેમાં ગૌરી, પૃથ્વી, કૂર્મ એટલે કે કાચબો અને અનન્ત દેવતાઓનો વાસ છે.
- વિશ્વના પ્રાચીનતમ ગ્રંથ વેદોમાં પણ સ્વસ્તિકના શ્રી ગણેશના સ્વરૂપ થવાની પુષ્ટિ થાય છે. હિન્દૂ ધર્મની પૂજા-ઉપાસનામાં બોલાનાર વેદોના શાંતિ પાઠ મંત્રમાં પણ ભગવાન શ્રી ગણેશનું સ્વસ્તિક રૂપમાં સ્મરણ કરવામાં આવે છે. આ શાંતિ પાઠ છે –
स्वस्ति न इन्द्रो वृद्धश्रवा: स्वस्ति न: पूषा विश्ववेदा:
स्वस्तिनस्ता रक्षो अरिष्टनेमि: स्वस्ति नो बृहस्पर्तिदधातु
- આ મંત્રમાં ચાર વાર આવેલ ‘સ્વસ્તિ’ શબ્દ ચાર વાર મંગળ અને શુભની કામનાથી શ્રી ગણેશનું જ ધ્યાન અને આવહાન ન છે.
- સાથિયો બનાવવાની પાછળ વ્યાવહારિક દર્શન એ છે કે જ્યાં વાતાવરણ અને સંબંધોમાં પ્રેમ, પ્રસન્નતા, શ્રી, ઉત્સાહ, ઉલ્લાસ, સદ્ભાવ, સૌંદર્ય, વિશ્વાસ, શુભ, મંગળ અને કલ્યાણનો ભાવ હોય છે.
- શ્રી ગણેશજીનો વાસ થાય છે અને તેની કૃપાથી અપાર સુખ અને સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.
- શ્રી ગણેશ વિઘ્નહર્તા છે, આ માટે આવી મંગળ કામનાઓની સિદ્ધિમાં વિઘ્નોને દૂર કરવા માટે સ્વસ્તિક રૂપમાં ગણેશ સ્થાપના કરવામાં આવે છે. આ માટે શ્રી ગણેશને મંગળમૂર્તિ પણ કહેવામાં આવે છે.
- દરેક શુભ કાર્યમાં અને દરરોજ સવારે ઉંમરે સાથિયો દોરવો જોઈએ કારણ કે તે ગણેશના રૂપમાં શુભ ગણવામાં આવે છે.
- શાસ્ત્રોમાં સ્વસ્તિક વિઘ્નહર્તા તથા મંગળ મૂર્તિ ભગવાન શ્રી ગણેશનું સાકાર સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે.
- સ્વસ્તિકની ડાબી બાજુ 'गं' બીજમંત્ર થાય છે, જે ભગવાન શ્રી ગણેશની શક્તિ તથા સ્થાન માનવામાં આવે છે.
- તેમાં જે ચાર ટપકા હોય છે, તેમાં ગૌરી, પૃથ્વી, કૂર્મ એટલે કે કાચબો અને અનન્ત દેવતાઓનો વાસ છે.
- વિશ્વના પ્રાચીનતમ ગ્રંથ વેદોમાં પણ સ્વસ્તિકના શ્રી ગણેશના સ્વરૂપ થવાની પુષ્ટિ થાય છે. હિન્દૂ ધર્મની પૂજા-ઉપાસનામાં બોલાનાર વેદોના શાંતિ પાઠ મંત્રમાં પણ ભગવાન શ્રી ગણેશનું સ્વસ્તિક રૂપમાં સ્મરણ કરવામાં આવે છે. આ શાંતિ પાઠ છે –
स्वस्ति न इन्द्रो वृद्धश्रवा: स्वस्ति न: पूषा विश्ववेदा:
स्वस्तिनस्ता रक्षो अरिष्टनेमि: स्वस्ति नो बृहस्पर्तिदधातु
- આ મંત્રમાં ચાર વાર આવેલ ‘સ્વસ્તિ’ શબ્દ ચાર વાર મંગળ અને શુભની કામનાથી શ્રી ગણેશનું જ ધ્યાન અને આવહાન ન છે.
- સાથિયો બનાવવાની પાછળ વ્યાવહારિક દર્શન એ છે કે જ્યાં વાતાવરણ અને સંબંધોમાં પ્રેમ, પ્રસન્નતા, શ્રી, ઉત્સાહ, ઉલ્લાસ, સદ્ભાવ, સૌંદર્ય, વિશ્વાસ, શુભ, મંગળ અને કલ્યાણનો ભાવ હોય છે.
- શ્રી ગણેશજીનો વાસ થાય છે અને તેની કૃપાથી અપાર સુખ અને સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.
- શ્રી ગણેશ વિઘ્નહર્તા છે, આ માટે આવી મંગળ કામનાઓની સિદ્ધિમાં વિઘ્નોને દૂર કરવા માટે સ્વસ્તિક રૂપમાં ગણેશ સ્થાપના કરવામાં આવે છે. આ માટે શ્રી ગણેશને મંગળમૂર્તિ પણ કહેવામાં આવે છે.
- દરેક શુભ કાર્યમાં અને દરરોજ સવારે ઉંમરે સાથિયો દોરવો જોઈએ કારણ કે તે ગણેશના રૂપમાં શુભ ગણવામાં આવે છે.
No comments:
Post a Comment