Google Search

Monday, July 30, 2012

વિદાય


અમારી વિદાય વેળાએ પ્રેમભરી
નજર આપજો,
દિલમાં થોડોક પ્રેમ અમારા માટે
જરૂર રાખજો.
ખૂટ્યા નથી હજુ લાગણીના ઝરણાં
તમારા દિલમાંથી,
કોક દિ’ મારા પર વરસાવવા જરૂર આવજો.
રિસાઇ જવું એ સ્વાભાવિક છે પણ,
તમારા દિલ પર રાખેલું મારું નામ ‘પ્રેમ’,
ઓ ‘પરી’ તમે જિંદગીભર સાચવી રાખજો.
-વિજયસિંહ સોલંકી

આ અમદાવાદ ના ટ્રાફિકમા


આ અમદાવાદના ટ્રાફિકમા આવા જવાનું રહે છે,
ક્યારેક ડાબે તો ક્યારેક જમણેથી “કટ” મારવાનું રહે છે;
“પેલો” ઘુસ મારે એની પેલા ઘુસી જવાનું રહે છે,
કોક ના ડોડા, તો કોક ની ગાળો ખાવાનું રહે છે;
ઓલ્યા ટ્રાફિક પોલિસની બાજ નજરથી બચવાનું રહે છે,
અને પકડાઈ ગયા તો ૫૦ નહિ ૨૫ એવો “તોડ” કરવાનું રહે છે;
BMW ના રોલા જોઇને સાલુ પસ્તાવાનું રહે છે,
મજૂરી કરતા સાઈકલ સવાર પર દયા ખાવાનું રહે છે;
આ ધુમાડા કાઢતા રમકડાઓથી નારાજ થવાનુ રહે છે,
જેનું કારણ મોટે ભાગે તારાથી દુર થવાનું રહે છે;
રુચિકર તારી વાતોમાં ખોવાઈ જવાનું રહે છે,
પ્રાણપ્રિયે તારી આંખોમાંથી અમૃત પીવાનું રહે છે;
કાળી અંધારી રાતમા મૃગજળના મોતી શોધવાનું રહે છે,
આ “ભાર્ગવ”ને કાળાં માથાઓની ભીડમાં, બસ માણસ શોધવાનું રહે છે;
આ અમદાવાદ ના ટ્રાફિકમા…
- ભાર્ગવ દવે

ફાગણીયો


વાસંતી વાયરાના વિસરાતા સૂર
તોય ફૂલ બધા એનાજ નશામાં ચૂર।
જોને આંગણામાં કેસૂડાના ફૂટ્યાં અંકુર!
સખી! ફાગણીયો ખાસ નથી હવે દૂર!
-ગુરુદત્ત ઠક્કર.

એ તો કૃષ્ણ કનૈયો છે


એ તો કૃષ્ણ કનૈયો છે
જે સૌ ના હૃદયે બેઠો છે
વૈકુંઠ માં તે બિરાજે છે
ને બધે પણ તે બેઠો છે
તે સર્વ શક્તિમાન છે
તે સર્વ વ્યાપી છે
બધે તેની કીર્તિ છે
સર્વ શક્તિ તેની છે
સર્વ સંપત્તિ તેની છે
તે સર્વ જ્ઞાની છે
તે પૂર્ણ વૈરાગી છે
સર્વથી તે સુંદર છે
તે ત્રિગુણાતીત છે
તે માયાથી પર છે
જે તેને શરણે જાય છે
તે માયાથી છૂટે છે
‘સ્કંદ’ આ કહે છે
જે ગીતામાં કહેલું છે
- Suresh Vyas

મળશે અને છુટ્યું


“શરૂવાત કૈક એમજ કરું છુ,
શબ્દો માં ભીનાશ આપમેળેજ ભળી જશે.”
નિહાળવા જાઉં છું,કૈક કેટલાય વણદેખાયેલા દ્રશ્યો ,
પણ આપમેળે જ તેતો દેખાઈ જાય છે નીંદર માં સ્વપ્નરૂપે ,
જોવું છુ જેમાં,
ચાલવા માટેની રાહ છે ખુબજ લાંબી પણ,
ચાલતા આવી જાય છે વિચાર મંજિલ વિશે,
ખરેખર તો આગળ વધુજ છુ મંજીલ માટે, પણ
કોઈક વાર દેખાય જાય છે, વળી ને પાછળ ,
જોવું છુ જેમાં,
સંબંધો નું મહત્વ અને એના અલગ અલગ સ્વરૂપો,
છુટ્યા કેટલાક સંબંધો વણઇછ્યે અને, બંધાયા નવા તાર અકલ્પ્યે,
છે દુઃખ જુના સંબંધો છૂટવાનું,પણ ભીંજવી જાય છે લાગણી ની ભીનાશ મન મારું,
નહિ તો મન માં ગણોજ આનંદ છે,ઉગી રહેલા નવા આદિત્ય ની આશ માં,
પણ હજીયે દિલ માં છે કૈક “મળશે અને છુટ્યું” ના સરવાળા અને બદબાકી……..
અને એ પણ જાણું છુ તેતો એમજ રહેવાનાં,છુટી રહેલા છેલ્લા ધબકાર માં.
- Trushti Raval

આવવું પડશે…


ખારો છું છતાં મુજને મળવા આવવું પડશે,
મીઠા તુજ જળને ભળવા આવવું પડશે.
પીડા આ વધીને થાય હજુ બમણી એવું,
ઔષધ આ જખમ પર લગાવવું પડશે.
અળવીતરું મન હઠ લઇ બેઠું છે આપનું,
સપનામાં બે ઘડી તમારે આજ આવવું પડશે.
વધારવી હોય શાખ જો આ મયકદાની,
જાતને જામ સાથે આજ બહેકાવવી પડશે.
શાશ્વત શાંતિ કેવળ મઝાર જ આપી શકે,
રઝળીને થાકેલા જીવને એ સમજાવવું પડશે.
કેમ ન હોય ચહેરા પર રોનક અનેરી, દોસ્ત?
આવી ચડે મૃત્યુ તો હસતા મોંએ વધાવવું પડશે.
-ભરત ભટ્ટી

આવી જજો


તમારા વિયોગમાં મારો પ્રાણ જાય,
ત્યારે તમે આવી જજો.
હું નથી હયાત હવે, એવી વાત માની લેજો.
ભલે સ્વજનો મારા દુ:ખી હોય,
પણ તમે ખુશીઓ મનાવી લેજો.
એક હતો દુશ્મન એ પણ નથી રહ્યો,
એવો દિલાસો દિલને આથી દેજો.
ભલે લોકો મારી કાર્યોની પ્રશંસા કરે,
પણ તમે મારી નિંદા કરી લેજો.
અમર છે નામ મારું, તો પણ બદનામ થાય તેવી કોશિશ કરી લેજો.
એક વાર અરથી પર આવી, ચહેરો જોઇ જજો.
ફૂલોનો હાર નહીં, નફરત તમારી ચડાવી જજો
બસ, હવે નથી રહ્યો તમારો દીવાનો,
એની ખુશીઓ મનાવી લેજો.
-અજય રાવળ,

વિચારો નું વાવેતર


આવો ને કરીએ વિચારો નું વાવેતર
તારા મારાના શેઢા ને ઉખાડી
અખંડ ભુમિમા કરીએ પ્રેમબીજ નું વાવેતર
અંગુઠા ને દાંતથી કિટા સૌને કરીયા
ટચલી આંગળીઓથી આંટીમારી
આવો ને કરીએ ભાઇબંધી નું વાવેતર
જુઠડા ચહેરા ઓઢી સાયામાયા બહુ રે મળીયા
મારા-તારા માં રમતો એકજ નટવર જાણી
આવો ને કરીએ નિખાલસતા નું વાવેતર
સમયજળ વહી જાય વ્યર્થ વાતોમાં
હાલો ભેરુ ભેગા થઇ પાણી વાળવા જઇએ
આવો ને કરીએ શ્રમબીજ નું વાવેતર
ઉભા પાક ચરવા આવે તૃષ્ણાની ગાયો
કાવાનો કોટો ચડાવી રાતભર વાહુ કરીએ
આવો ને કરીએ જાગરણબીજ નું વાવેતર
ત્રણ પાણાનો ચુલો બનાવી
ધુધરી બાફી તૃપ્તી ની સોડમ લઇએ
આવો ને કરીએ સંતોષબીજ નું વાવેતર
- ધર્મેશ હિરપરા

મળી ગયું


મળ્યું એક બિંદુ પાન પર,
ને મોતી સમજી ગળી ગઇ.
સ્પશ્યું જ્યાં હૃદયમાં ને,
ગાઢ સ્મરણમાં સરી ગઇ.
મળ્યો સાથ સજ્જનોનો અને,
વગર નાવે તરી ગઇ.
આશા એક સુંદર જીવનની ને,
સારો સાથી મળી ગયો.
દુનિયા તો છે સુંદર ને,
સુંદરતા પામનાર મળી ગયો.
કોણ ગયું કોઇની સાથે, ને જશે કોણ,
પણ સાથે જનારું મળી ગયું.
આપ્તજનો કે પરાયા સ્વાર્થના,
પણ દિલને દિલાસો દેનાર મળી ગયું…
મળ્યું એક બિંદુ પાન પર…
-તૃપ્તિબા ગોહિલ

નથી હોતી…


ધન, વૈભવ, દોલતમાં, અમીરી નથી હોતી,
દિલના કોઇ ખૂણામાં, ગરીબી નથી હોતી.
લોક સમજે છે, જાગીર પોતાની વર્ષોથી,
વખત ટાણે વસિયત સાબિત નથી હોતી.
મારું મારું કરે જે, એકલો રહી વંચિત,
બંધ મુઢ્ઢીમાં કોઇ દિ’ સ્વસ્થતા નથી હોતી.
પીડ પરાઇ સમજમાં, વિહરતું રહે આ દિલ,
પ્રેમની વલખતી ભીખમાં, ફકીરી નથી હોતી.
શરાબ, મટન સબડે, જ્યાં મહેફિલો ભરી,
મદહોશ જિંદગી કોઇની, અસલ નથી હોતી.
-પ્રવીણ ખાંટ

ફક્ત તારા માટે…


નજરથી નજર મળીને, થઇ ગઇ એક નજર.
અંકુર ફૂટ્યા પ્રેમના, ને થયો અહેસાસ દિલમાં.
ક્ષણમાં લખાયું તારું નામ,ધબકાર ને શ્વાસમાં.
એકરાર થયો ને,ડૂબી નાવ તારા પ્રેમસફરમાં.
હવે ‘હું’ હું નથી, ને ‘તું’ તું નથી,
બન્યા એક જીવ બે શરીરમાં.
તારાથી ‘હું’ ને મારાથી ‘તું’,
એ જ છે, આપણા નસીબમાં.
પ્રેમના દરિયામાં એવા તો ડૂબ્યા,
કે બન્યા સાથી જિંદગીના સફરમાં.
વીત્યાં ત્રણ વર્ષ તારા સાથમાં,
મળ્યાં એ ખાસ પળ તારા સહવાસમાં.
સાથ નિભાવીશ જિંદગીના સાથમાં,
રાખજે વિશ્વાસ મારા વિશ્વાસમાં.
જિંદગી લૂંટાવી છે તારા નામમાં,
‘જીવ’ પણ આપીશ, તારા પ્રેમમાં.
છે ખુશહાલ જિંદગી, તારા સંગાથમાં,
ઇશ્વર કરે, મળે તારો સાથ હર જનમમાં.
-કલેમેન્ટ પરમાર

નયનકક્ષમાં


વિચારો ન શોધો ન બોલો કશું
સતત મૌન રાખો શયનકક્ષમાં
હૃદયના અધૂરા બધા ભાવની,
થશે પૂર્તતા અધ્યયનકક્ષમાં.
ઘૂંટાશો, દબાશો, કણસતાં થશો,
થશે મૂંઝવણ, હૂંફ પણ પામશો;
મળાશે સહજ ભીતરી ભેજને,
સજળ કોઈના બે નયનકક્ષમાં !
ન ઈચ્છા ઉપર કોઈ કાબૂ રહ્યો,
રહી તો રહી એક પરતંત્રતા;
ન પામી શકું છું ન ત્યાગી શકું,
ઊભો છું નિરંતર ચયનકક્ષમાં.
દિશાઓ બની છે દીવાલો અહીં,
નથી પાંખમાં આસમાનો હવે;
દિશાશૂન્ય આંખો આ પટકાય છે,
તમસથી ભર્યા ઉડ્ડયનકક્ષમાં.
– સ્નેહલ જોષી

અકબંધ છે


પ્રશ્નો અનેક આવે છે,જ્યારે મનના દ્વાર ખૂલે છે.
પ્રકાશ સૂર્યનો હજીય અકબંધ છે,
પણ શું ઉગ્રતા એની એ જ છે?
ચાંદની ચંદ્રમાની હજીય અકબંધ છે,
પણ શું શીતળતા એની એ જ છે?
હરિયાળી ધરાની હજીય અકબંધ છે,
પણ શું સૌમ્યતા એની એ જ છે?
રૂદન શિશુનું હજીય અકબંધ છે,
પણ શું નિર્દોષતા એની એ જ છે?
જોઉં છું ખુશહાલી, ક્યાંક હજીય અકબંધ છે,
પણ ક્યાંક તો દરિદ્રતા એની એ જ છે.
ઓળખ માનવ તરીકે હજીય અકબંધ છે,
પણ શું માનવતા મારી એની એ જ છે?
આવતા અનેક વિચારો હજીય અકબંધ છે,
પણ પ્રશ્નો તો વણઉકલ્યા એના એ જ છે.
-જેમિશ બુટવાલા

મિલનની તડપ


દરરોજ અડધા કલાકની,
વાતમાં દોસ્તી વધી ગઇ,
દોસ્ત તારી યાદમાં હવે તો,
લાગે કે રાત પણ વધી ગઇ.
હવે તો નાની ખુશી પણ લાગે છે મોટી,
આ પ્રેમ છે કે મારી આશ વધી ગઇ.
જ્યારે સમય આવ્યો છૂટા પડવાનો ત્યારે,
ભાન થઇ કે દોસ્તીની હદ વધી ગઇ.
ત્રણ-ત્રણ મહિનાની જુદાઇથી,
તારા મિલનની તડપ વધી ગઇ.
બદલાઇ છે દોસ્તી પ્રેમમાં?
કે પછી દોસ્તીની વ્યાખ્યા વધી ગઇ.
લાગે છે ‘કાનુડા’ હવે તો,
તારી અહેમિયત ખુદાથી પણ વધી ગઇ.
-જહાનવી પટેલ

અલકમલક


કહેવાનું તો ઘણું હતું,
પણ કહી ના શક્યા કંઇ જ.
મનના અરમાન મનમાં જ રહ્યાં,
કરી ન શક્યાં કંઇ જ.
જોયું, જાણ્યું ને પીછાણ્યું,
એ વાતને હવે જવા દો,
કોઇ અલકમલકની વાતો.
આપણામાં મહેકવા દો,
દુનિયાની વાતો દુનિયામાં રહે
એ જ વધુ સારું છે,
આપણી વચ્ચે સારું છે,
આપણી વચ્ચે પ્રીત રહે,
એથી વિશેષ શું મારું છે?
રાત-દિવસ તમારી રહી,
સાંજ અમારી રહેવા દો,
બસ! રજા લઉં છું અહીં,
યાદ અમારી રહેવા દો,
-વિભા લેલે

દીકરો મારો!!!


દીકરો છે મારો ફેશનેબલ ,
પછી ભલેને બાપા છે એના પેન્શનેબળ,
માંગે તે તો મોબાઈલ ને બાઈક,
પછી ભલે ને ના લાવતો રળીને કંઈક,
ફેરવે છે છોકરીઓ ને તેની બાઈક ની પાછળ,
પછી ભલે ને આવી જાય પોતાના જ બાપા બાઈક ની આગળ,
કરે છે અનેક કોલ ને મિસકોલ,
પછી ભલે ને મારી જાય કોઈ મિસ એને ધોલ,
પીવે છે સિગારેટ ને ચાવે છે મસાલા,
પછી ભલે ને નીકળી જાય ઘરના દેવાળા,
વાપરે એ તો પાણી ની જેમ નાણાં,
પછી ભલે ને આવી જાય રિજલ્ટ માં બે શૂન્ય ના પણા,
મિત્રો આગળ મારે એ મોટી મોટી વાતો ના તડકા,
પછી ભલે ને થઇ જાય એની ઝીંદગી માં મોટા મોટા ભડાકા,
આમ તો છે આ દીકરો મારો,
તો શું અભિપ્રાય છે એના વિષે તમારો ?????
- Trushti Raval

આ ક્યાં ધંધે વળગ્યો?


સીધો સરળ રસાયણ ઇજનેર
આ ક્યાં ધંધે વળગ્યો?
શબ્દોની સાંકળ રચવામાં,સમયનાં મુલ્યને વિસર્યો
આ ક્યાં ધંધે વળગ્યો?
તુક્કબંધીનાં તાર બેસાડવામાં,ધ્યાન-ધર્મ ને ભુલ્યો
આ ક્યાં ધંધે વળગ્યો?
નિશ્બ્દની સીડીથી ઉતરી,શબ્દાગ્નિમાં સળગ્યો
આ ક્યાં ધંધે વળગ્યો?
અજોડની ઉપેક્ષા કરી,જોડકણા જોડવામાં લપટાયો
આ ક્યાં ધંધે વળગ્યો?
મનના તરંગો ક્ષણભંગુર વાલા,થોડો હોંશમા રે ‘લાલા’
આ ક્યાં ધંધે વળગ્યો?
કલ્પનાનો વેગ વધારતો, પાછો પોતાને કવિ કહેરાવતો
ધમા, આ ક્યાં ધંધે વળગ્યો?
- ધર્મેશ હિરપરા

મેઘવર્ણનમ્


મેઘ સ્મરામિ,
ઇન્દ્રમ્ નમામી…
શાતા દદાતી…
શલીલં પ્રપાતી…
વર્ષીતમ્ વારિ,
હર્ષીતમ્ નર-નારી…
સ્વાગતમ્ અપી,
મેઘ સવારી…
-”શબ્દ્શ્યામ”-આશિષ ઠાકર ક્રુત

કવીતા ચિત્રણ


મેઘ વરસે અનરાધાર,
કવીતા લખાય અનાયાસ…
થોડી ઇચ્છા અને પ્રયાસ,
શબ્દો નો રેલાય ઉજાસ…
જેટ્લું નિર્મળ ચીત્તાકાશ,
તેટલી તેમા વધુ મીઠાશ…
તેમાં કુંવારિકાશી નમણાશ,
ચંદનની તેમા સુવાસ…
ક્યારેક મેલો-ઘેલો ભાસ,
ક્યારેક જાણેકે કૈલાશ…
હૈયા ને કરાવતી હાશ,
ઘડીક્મા ભડકાવતી પ્યાસ…
-”શબ્દ્શ્યામ”-આશિષ ઠાકર ક્રુત

Sunday, July 29, 2012

મ્રુત્યુ-વિરહ


ઘણાં વખતથી મળ્યું નથી,
મૌત મારુ કેવું હશે…
ઘડીક નીરાંતે સુતુ હશે,
કે જીવતર મારુ લેવું હશે…
અંધારા મા છુપું હશે,
કે છડેચોક આવતું હશે…
કરતું કોઇનું કતલ હશે,
કે શ્વાસ મારા ગણતું હશે…
-”શબ્દ્શ્યામ”-આશિષ ઠાકર ક્રુત

રૂપ


તારા હોઠો ની મધુરાશ,
મારી દુર કરે અધુરાશ…
તારી ચાલમાં એવો પ્રાસ,
જાણે શ્યામ-ગોપી નો રાસ…
તારી નાક્લડી ની ત્રાંસ,
જોવા વાળા લપસે ખાસ…
તારી આંખો નો ઉજાસ,
હૈયા ને કરાવે હાશ…
રૂપ તારું તાજી-મોળી છાશ,
તુ નિર્મળ ઝરણાંનો આભાસ…
-”શબ્દ્શ્યામ”-આશિષ ઠાકર ક્રુત

મારી વેદના


હુ એક પંખો છુ
લોહ બ્લેડો ધારી
ગોળ-ગોળ ફરતો
ને સતત ઘુમતો
સતત જલતો ને
શિતળ હવા વેરતો
શીળી હવાના ઘેનમાં
સૌ સુઇ રહ્યા મોજમાં
પણ મારૂ પેટાળ
ધગધગતી આગમાં
ભભુકી રહ્યુ છે
કોઇ ઊંઘમાંથી ઊઠીને
પ્લિઝ….જરા….
સ્વિચ ઓફ કરશો.
- પરેશગિરિ ગોસ્વામી – જુનાગઢ

આપણે તો ખુશ..


આપણુ સુખ…
સિગારેટના એક ઠુંઠામાં
બે કસ લગાવ્યા કે બસ..
આપણે તો ખુશ..
આપણુ સુખ…
ચ્હાના એક પ્યાલામાં
બે ઘુંટ લગાવ્યા કે બસ
આપણે તો ખુશ..
આ રંગીન મહેફિલમાં
બે’ક વાતો કહી સાંભળી કે બસ..
આપણે તો ખુશ..
તમારી ગેરહાજરીમા
તમારા ગુણ ગાયા કે બસ..
આપણે તો ખુશ..
જ્યા હો ત્યા પરંતુ..
તમે હો ખુશ તો..
આપણે તો ખુશ..
- પરેશગિરિ ગોસ્વામી – જુનાગઢ

સત્સંગ કર


આ રીતે તુ જાતને ના તંગ કર
લે ઉભો થા ઊઠ ને સત્સંગ કર
ક્યારની આ મેનકાઓ નાચ્યા કરે
આંખ ખોલી જો, તપસ્યા ભંગ કર
વૈતરા કરતા કદી વૈભવ મળે?
કર હવે કૌભાંડ અને સહુને દંગ કર
રાસ-લિલા ના કરે તો કઇ નહિ
પણ મનોવૃતિને ના બજરંગ કર
ભિતરે ચાલે મહાભારત સતત
લે ગિતાનો પાઠ કર ને જંગ કર
આ જગત તો મિણ છે પિગળી જશે
હે ’ગિરિ’ તુ શબ્દોથી ના વ્યંગ કર..
- પરેશગિરિ ગોસ્વામી

પાંચ પુતળા


મધરાત વિત્યા પછી,શહેરના પાંચ પુતળા
એક ચોતરા પર બેઠા અને આંસુ સારવા લાગ્યા
વિનોબા બોલ્યા “છેવટે હુ થયો ફક્ત માળીઓનો”
શિવાજી રાજા બોલ્યા “હુ તો ફ્ક્ત મરાઠાઓનો”
ડો.આંબેડકર બોલ્યા “હુ તો ફક્ત હરિજનો નો”
ટિળક બોલ્યા “હુ તો ફક્ત બ્રાહ્મણોનો”
ગાંધીજીએ ગળાનો ડુમો સંભાળી લિધો બોલ્યા
“તોય઼ તમે નશીબદાર એક એક જાત જમાત
તો તમારી પાછળ છે” મારી પાછળ તો
સરકારી કચેરીની દિવાલો”
- પરેશગિરિ ગોસ્વમી – જુનાગઢ

એ અને હું


મારી કવીતા એજ મારું કથન છે,
મારી તો ચાદર જ મારું કફન છે….
લોકો મુજબ મારું ખરાબ ચાલ-ચલન છે,
આ બદનામ પણ કોઇકની આંખનું રતન છે…
રાહ મારી જોવા એના ક્યાં તરસ્યા નયન છે?
જીવનભર એની યાદો નું મે કર્યું જતન છે…
એમના આંગણે ખુશીઓ નું ખીલતું ચમન છે,
મને તો કરે ભાગ્ય દુર થી જ નમન છે…
તરત કર્યો છે અમલ કે જેવા મળ્યા હુકમ છે,
વળી દોષી મને ગણીને ગુજાર્યા ઘણા સીતમ છે…
મારો અને એનો સ્વભાવ જરા વીષમ છે,
એ કરે જુલમ પણ પ્રેમ મારો ધરમ છે….
- “શબ્દ્શ્યામ” આશિષ ઠાકર ક્રુત

ૠજુતા


રાત દીન ધખુ છું,
તેથી કવીતા લખું છું…
ત્રાસ જીવનના સહુ છું,
અને પ્રાસ નવા રચું છું…
ઊંડી ખાઇ મા પડુ છું,
ઊડાણપુર્વક લખું છું…
અડ્ધુ પેટ જમું છું,
સર્જન ભરપેટ કરું છું…
અંધારા આંખે ભરું છું,
કલ્પના રંગીન કરું છું…
ચૌધાર આશું રડું છું,
ભીનાશ એમા ભરું છું…
પૈસા બે-ચાર રળુ છું,
શબ્દ્થી લીલા લહેર કરું છું…
ખૂબ અન્યાય સહું છું,
પણ ન્યાય વિષયને કરું છું…
- “શબ્દ્શ્યામ” આશિષ ઠાકર ક્રુત 

પ્રેમરત


સુરંગ ખોદો કોઇ આકાશ સુધી,
મારે તારા તોડી લાવા છે…
કેદ કરો કોઇ ચાંદની ને,
મારે સપના એના સજાવા છે…
જે ના કરમાય કદી પણ,
ફુલ એવા ખીલાવા છે…
આંગણે આમંત્રો દુનિયા ને કે,
મારે ગુણ-ગાન એના ગાવા છે…
મુકો મુરત એની મંદીર મા કે,
મારે ઇશ્વર ખુદા ભુલાવા છે…
- “શબ્દ્શ્યામ” આશિષ ઠાકર ક્રુત 

કોને ખબર છે?


કોને ખબર કોને ક્યાં જવું છે??
દોડે છે બધા પણ મંઝિલ દૂર છે…!!
ચાલવું પડે છે માટે ચાલે છે બધા…
બાકી કોને ખબર કોને ક્યાં પહોંચવું છે…??
સંગાથ મળેને વાટ પકડી લે છે…
કોણ પૂછે એ વાટનો મુકામ ક્યાં છે…??
જુદા-જુદા માર્ગે જુદા-જુદા
ધામે પહોંચે છે લોકો…
અહીં નીજ-ધામે પહોંચવાનો
રસ્તો કોને ખબર છે??
આગળ રહેવાની હોડમાં
ટાંટિયાખેંચ છે બધે…
આગળ રહીને પણ કોને શું
મેળવવું છે કોને ખબર છે??
-જયંત ધોળકિયા (પોરબંદર)

“નુતનવર્ષાભીનંદન”


સદાય કરે સૌભાગ્ય આપને તીલક ચંદન,
પહોંચે સુવાસ આપની અમેરીકા અને લંડ્ન,
ઉત્તમ ઉપજે વીચારો કરીને મનોમંથન,
રહે આંખે અંજાયલું સફળતા નું અંજન,
આપના ગાલે પડ્તું રહે આનંદનું ખંજન,
રહો સલામત આપ અને આપ ના સ્વજન,
જીવનમા હમેશાં મળતું રહે મનોરંજન,
વરસાવે આશિષ આપ પર રધુનંદન,
આપના પ્રેમ બદલ સૌને મારા વંદન,
“શબ્દ્શ્યામ”ના આપને નુતનવર્ષાભીનંદન…
– આપનો,
“શબ્દ્શ્યામ”-આશિષ ઠાકર.

અમાનત


એ કબર તને હું એક ચીઝ સોંપતી જાઉં છું,
તું રાખજે સંભાળ એની એટલું કહેતી જાઉં છું…
નરાખજે તું તરસ્યો એને, હું અશ્રુ દેતી જાઉં છું,
ટાઢ તડકો પજવે નહી તેથી, આ કફન રાખતી જાઉં છું…એ કબર તને હું…
મારું સપનું લઇને સુતો છે એ, હું તેને આંખમાં ભરી જાઉ છું,
આમતો છું ખુદ્દાર, પણ હવે હું લાચાર બનતી જાઉં છું…એ કબર તને હું…
દીલ રહ્યું છે માત્ર પાસે, તને ધબકાર સોંપતી જાઉં છું,
કહેજે નહી તું કોઇને, હું તને હીર સોંપતી જાઉં છું…એ કબર તને હું…
જાગે કદી તો પુષ્પની આ નીશાની મુકતી જાઉં છું,
તારા પાસે એ કબર મારી અમાનત રાખતી જાઉં છું…એ કબર તને હું…
- “શબ્દ્શ્યામ”-આશિષ ઠાકર રચિત

તાસીર


ક્યાં છે એવો કોઇ
જે ન હોય ડૂબેલો કરજ મા,
નથી કોઇ દીઠો એવો
જે ન હોય કોઇ ગરજ મા,
વીણા તુટી છે શરીરની તોય,
આતમ રહે છે તરઝ મા…ક્યાં છે એવો
તબીબો ને કોણ સમજાવે કે,
મસ્ત છે મજનું ઇશ્કના મરજ મા…ક્યાં છે એવો
મૌત બાદ વીચાર્યું કે હું,
ચુક્યો છું શ્વાસ લેવાની ફરજ મા…ક્યાં છે એવો
ખુદ્દારોએ ખુદ ખાધી છે ફાંસી,
નથી માંગ્યુ મૌત કદી અરજ મા…ક્યાં છે એવો
મને તો મળેછે શ્યામ શબ્દમા,
શી જરુર જવાની વરજ મા…ક્યાં છે એવો
- “શબ્દ્શ્યામ” આશિષ ઠાકર રચિત

વાદ-વિવાદ


દલીલો સૌ વકીલો ને મુબારક હું તો બસ,
એટલું જાણું કે ચાંદ બેદાગ છે…
વ્યર્થ મથે છે મરજીવા દરીયે,
એની આંખોમા ઉંડાઇનો તાગ છે…
કદાચ નહિ હોય પ્રેમીઓ તક સાધુ પણ,
કરવા પ્રેમ જોઇએ એક લાગ છે…
અજવાળે આંખો મીચીને ટાળે છે પાપ જોવાનું ખરેખર,
ઘુવડ નૈતિક રીતે ઘણું સજાગ છે…
ભલે બોલે મને લોકો એલ-ફેલ હું જાણું છું કે,
હૈયા તેમના અવાક છે…
એકજ ઓરડી, એકજ ગોદડી, એકજ ઇશ્વર છે મારા,જોવા જેવો
આ ગરીબ નો રુઆબ છે…
જરા જેટલું સત્ય શું કીધું છે મે કે લોકો,
કહે મને બદદીમાગ છે…
ઘણો અન્યાય કરી ગયો છે કરવા વાળો કે આપતો ગયો આંખે
નીર અને પેટે આગ છે…
હું જાણૂં છું કે તને ગમે છે નિષ્કામ વચનો પણ
રાગ-દ્વેષથી પર કયો રાગ છે…

- “શબ્દ્શ્યામ” – આશિષ ઠાકર ક્રુત

gujarati shayri - bhini bhini varsad ni saanjh - ભીની ભીની વરસાદ ની સાંજ

bhini bhini varsaad ni saanjh... 

aa bhini bhini varsadi saanj ne aapni judai
aa mitha madhura mor na tahuka ne aapnu ekant
aa koyal no kalrav ne apni tanhai
aa mausam ghani khushkhushal ne aapni vedna virahni

priye, chalne jaine chhupaiye koi evi jagyae
jyaa na hoy judai ne virah ni vedna
na hoy ekant ni tanhai

bettha hoiye ekbijani agoshma
duniya ne sametine apnama 
shodhti rahe duniya apanne 
ne apne kyaany na hoiye.

Friday, July 27, 2012

Gujju Shers...!

Sabd tame aapjo..ghazal hu banavish
Manzil tame aapjo, raasto hu gotish
Hasjo tame, Khusio hu sodhish
mitra tame banjo, mitr-ta hu nibhavish

-------------

Nichu josho to kanku khari jashe
uchu josho to kajal vikhrai jashe
aadu josho to modhu malkai jashe
mari same josho to badhu samjai jashe

Sakhi bol ne.. - સખી બોલ ને

Vaat khaangi chhe ek
na kahe koi ne toh tane kari daun..

Shwas man chhe ehsaas ek
Naam na puchhe toh vehto muki daun.

eh chhe viteli qshano ni suwaas ek
na felawe to akhha bag ma toh mehekti kari daun.

samjhavi na shakay evi munjhwan chhe ek
tu samjhi jay ..toh je mange eh dhari daun.

Sakhi bol ne shu karu??
Ene han kahi daun?

tadko - તડકો

Vaheli sawaarma bari-ae thhi dokaato
Mari chadar par chitraman karto tadko
Agaasi ma aawi saadla ni kor sathe ramto
Paapad, wadi ni vachhe, kudka marto tadko
Aankho thi kahu jo aene, tha jara koomdo
Vaat na mari manto, vadhu daarto tadko
Vaahano ni daud vachae, saune hamfaavto
Rasta oopar pag felaavi ne soi raheto tadko
Aakkhii bapor dariye, reti ne suki bhathh karto,
kuva tarsyani jem banne hathe pani pito tadko
aapi phoolo ne rang, hadvek thhi kayak sari jato
shodhu toy na jadto, mujne vahaalo maro tadko
aakashe jyaa meet maandu, vaadao ma santaato
thhai komodo ne malakta soneri kinaar sankorto
varsaad mokli mane rijhavto maro potano tadko

dilasa malya kare che(in gujarati) - દિલાસા મળ્યા કરે છે.

dilasa malya kare che mane mari nishfaltaothi
jeevan no utsaah kaayam che ketlak haadsaonthi
maangyu kyaare malyu nahi,malyu e je kyare mangyu nahi
etle j darru chu hu have duaaonthi
upar betha betha e tamasho joya kare che
koun bachavse mane aava khudaonthi
jaruur pade uparvalo pan madde nathi aavto
shi asha rakhu hu aa jagna insanothi
zindagi pan hati kaik tara jevi hoshiyaar
chetarya ane pan mane judi judi adaonthi

આવે તો સારું

Raatri na svapna ni yaad, savaare naa aave to saaru,
tamaari aa fariyaad,atyaare naa aave to saaru,

Phoolo nu anupam saundarya joine mane thai che ke,
aa jeevan maa paankhar naa aave to saaru,

doobi java maate aa tofaani dariya maa padyo chu,
have fari aa sharir kinaare naa aave to saaru,

vednaa maa tadapto maanvi boli uthe che ke,
have koi dilaaso deva naa aave to saaru,

KAVITA have dil boli uthyu che ke,
tu kyaank kyaarey naa aave to saaru.....

It's a Gujarati Shayri~~~Every one like it.

Dharti ne bhinjavta pehli vaar aaj Varsaad adhura laagya,
Manzil paamvana pehli vaar aaj sapna adhura laagya, 

Pahochu to kai rite hu tara ghar na dhwaar sudhi?
tari gali na aaj mane rasta adhura laagya, 

malvaanu pan aapnu bas thayu aarite,
ke aapna milan maate aaj janam adura laagya, 

saath taro maangi ne pan hu mangu koni paase?
tane maangva maate aaj bhagvaan pan adhura laagya, 

taari yaad ma tadapvu hatu,
pan maari aankho naa aaj mane aansu adhura laagya....

Taari udaas aankho...(Gujarati) - તારી ઉદાસ આંખો

Amasti koi pan vastu nathi banti jagat ma he...
koi nu roop dil na prem ne vaacha apaave chhe
gazal sarjaay na "kailaash" dil ma daah laagya re
pratham gheraay chhe vaadal pachhi varsaad aave chhe


Taari udaas aankh ma sapna bhari shaku
Maaru gaju nathi ke tane chhetri shaku
Taari udaas aankh ma sapna bhari shaku

Mehndi bharel haath ma aevi bheenash kya
Tarsyaa thayela honth ne bheena kari shaku
Maaru gaju nathi ke tane chhetri shaku
Taari udaas aankh ma sapna bhari shaku

Taari have to doorta rasta vina ni chhe
Aena vina hun kai reete aena vina hun kai reete
Aena vina hun kai reete paacho phari shaku
Maaru gaju nathi ke tane chhetri shaku
Taari udaas aankh ma sapna bhari shaku

"Kailaash" hun to aeklo nikli ne jaat pan
Bhega thaya chhe lok to hun shu kari shaku
Maaru gaju nathi ke tane chhetri shaku
Taari udaas aankh ma sapna bhari shaku
Maaru gaju nathi ke tane chhetri shaku


Written by: kailaash pandit
Sung by: Manhar udhas

Wednesday, July 25, 2012

manzil naki karwama(gujarati) - મંજિલ નક્કી કરવામાં

manzil nakki karwama kyak hu thaap khai gayo
nahito tya pahuchvano rasto to ekdum sidho hato
lambi majal kaapine e rukhsar sudhi pahuchya
aakhothi vani gaya amne mukam kai beejo hato
sauthi upar rehwano garv rahyo karto hato ane
aaje e j aasmaan thodo neecho hato
teer mara mane thaap aapi gaya
nahito nishono maro pan bahu saro hato

gujarati the great..!!!

har ek swaas ma tari yaad muku chu..
mara thi vadhu viswas tara ma muku chu..
sachavje mara aa viswas ne jatan thi..
mara aa swaas ne tara viswase muku chu..

kaflo - કાફલો

sugandh bani faelaay chhe 
mara swasho-swaash ma,
lohi ni jem vaeg thhi vahe chhe..
mara rom-rom ma....
sambandh ni vanzaar lai.....
ek kaflo, satat vistrae chhe...
mara maan ma.

meena



 hindi anuwaad ~

khushbu ban kar failta hai meri sanso maie
khoon ki tarh daudta hai meri rag rag maie
rishton ki banjaar liye ek kafla .......
har pal bas raha hai mere maan maie....

"Satat......Gujarati...must......Read...." - સતત

"Vichaaro na vrindavan ma man atvaay chhe satat,
Virah ma taari yaado thi man harkhaay chhe satat."

"Har 1 khilti kali thi mehki ne kehvaay chhe satat,
Laage chhe taari mahek aine anubhavaay chhe satat"

"Har mehfil tara aagman thi roshan thaay chhe sataa,
Roshan tara tej thi chaand anjaay chhe satat."

"Jene sarjyu aa rup taaru te pastaay chhe satat,
Aei khuda pan khudaayi thi have bharmaay chhe satat."

"Saanj dhale ne xitij paachhal suraj chhupaay chhe satat,
Toy haji chotaraf prakaash taaro felaay chhe satat."

"Madhuvan ma taari mahek thi man malkaay chhe satat
Har gulshan ma taari khushbu relaay chhe satat."

"Tu thukraavish mara prem ne toy te ubhraay chhe satat,
Tara thi gunjata hriday ma kavita sarjaay chhe satat."

"Haasya na aavran ma jakhmo dhankaay chhe satat,
Paapano maari ekant ma kadik bhinjaay chhe satat."

"Khaamoshiyo Tari khanjar bani bhonkaay chhe satat,
Taari kalpana thi tara vagar jindagi jivaay chhe satat."

"Jindagaani no matlab mane samjaay chhe satat,
Kavitaao ma taaro ansh mane dekhaay chhe satat."

Sapanao...(Gujarati) - સપનાઓ

Sapanao to hata bahu mota pan
hakikat mane bahu nani jadi!!

Udvu'tu bahu unche aakash ma pan,
patang ne dor bahu nani padi!!

Rupiya ni ashae j shodhyo rasto, 
e raste jata fakt char-aani madi!!

Kadi jo aapyo chhutto dor dimag ne 
to dar vakhte dil ni aana-kaani nadi!!

Have to nathi aavta aankho ma e pan,
sapnao e shodhyu hase navu ghar vadi!!

Swapano to hato bahu mota pan
hakikat mane bahu nani jadi!!.......................


-Priya

varsad - વરસાદ

have to rahi gayo chhe kyarno a varsad,
chal ne jova jaiye keva varse chhe lilachham zad.

Tu, Hu, Tu,hu (gujrati) - તું, હું, તું, હું, - ઈશ્વર ને સંબોધીને

iswar ne sambodhi ne...........

-----------------------------------------

nazar tane gotya kare, 
kya santayo chhe TU ?,
mane lage chhe ke hamna mane nahi male,
karan k vachma mane aado aave chhe HU

HU jya sudhi chhe tya sudhi,
su nahi j male TU ? 
HU no sath chhodi nathi sakto,
have to thaki gayo chhu HU.

aam ne aam kya sudhi ramadis TU ?
rami rami ne have thaki gayo chhu HU

shi khabar maro HU chhodu to mane malis k nahi TU?
k pachhi mane malvama tane aado aave chhe taro HU ?

lagn (gujrati) - લગ્ન

be ghadi bahelavva ma aavse
te pachhi tatlavvama aavse
veth no chhe padhtisar no prachar
patrika o chhapvama aavse

ne vidhisar homva, balta ma ghee,
gor ne bolavvama aavse.

kanuda na kalja ni vat (gujrati) - કાનુડા ના કાળજા ની વાત

koi gokul vanravan ne kjo aa kanuda na kalja ni vat,
visari dav gokul vanravan, etlo hu nathi kajat,

koi kejo aa vedna ni vat,
jov chhu gomti to mane yaad ave chhe jamuna na nakhrala nir,
kalindi kanse chhe gomti naa ghat ma, ne kalja ma vage chhe tir,

loko ne man ahi roj uge chhe prabhat,
pan mare to chhe andhari raat,
koi kejo aa vedna ni vat.

પાપણ - papan

aankho ne je pap jova thi bachave chhe.
chhata loko tene j papan kahe chhe.

Gujarati Shaayri by "DARPAN"

Mane hasto nihaline 
MAHI na dil ma je khushi thay 6e,
E khushine pamva ashq pan
Muskan bani hoth par thi vahi jay 6e.

Taaji kare chhe yaad ne Ek ghaav har vakhat (Gujrati Ghazal)

Taaji kare chhe yaad ne Ek ghaav har vakhat
Had thi vadhaare na mane tadpaav har vakhat

Saame ariso ej chhe laage chhe chhata farak
Sarkho rahe chhe kyaan kadi dekhav har vakhat

Dubaadase ke taarse eni mane khabar nathi
Majhdhar ma jhole chade chhe je naav har vakhat

Yaari majaa ni maari -tamaari banti rahe sadaa
maari dua ma hoy chhe te prastaav har vakhat

Vaato hriday ni koi ni saame na kholaje kadi
Saacho male chhe kyaan pratibhaav har vakhat

Matlaa ,radeef ,kaafiyaa thayi utryaa kar kadi
Maara j hriday ma aa bahane aav har vakhat

Duniyaa name chhe prem thi tamara charan ma
Saaro agar ho aap no vartaav har vakhat

gujarati - હું ક્યાં કહું છુ આપની હા હોવી જોઈએ?


hoon kya kahu chhoon aapni ha hovi joiye
pan na kaho chho ema vyatha hovi joiye

purto nathi nasib no aanand o khuda
marji mujab ni thodi maja hovi joiye

main eno prem chahyo bahu sadi rit thi
nahoti khabar ke ema kala hovi joiye

evi to bedili thi mane maf na karo
hoon khud kahi uthu ke sajha hovi joiye

prithvi ni aa vishalta amthi nathi marijh
ena milan ni kyank jagah hovi joiye

hoon kya kahu chhoon...........

kunche ko tere chhorkar, jogi hi ban jaye magar..
jungle tere, parbat tere, basti teri
sahera tera....

gujarati sher

vyatha ni aag ne simada nathhi hota,

aansu pakvana nibhada nathhi hota,

tethhi j to aa papi jagat jani nathhi sakyu ke,

jyare dil bale chhe tyare dhumada nathhi hota.

Gam ki Khushi

Mane hasto nihaline 
Ena dil ma je khushi thay 6e,
E khushine pamva ashq pan
Muskan bani hoth par thi vahi jay 6e.

Jankhna Prem Ni - ઝંખના પ્રેમ ની

Tadapta Hata Jemni Yaad Ma,Ekla Ekla Rota Hata! 
Noto Karvo Prem to Samu Sa Mate Jota Hata? 
Amari Same Joi Je Prem Thi Hasata Hata, Tej Aaje Amne Joi Bajuma Khasata Hata! 
Ame Joya Hata Je Sapana te Sapana Bahu Mota Hata,
Pan Ankh Kholi Ne Joyu to Badha Sapana Khota Hata, 
Arambh Joi Ne Prem No Dosto Badha Hasata Hata Pan Ant Joi Ne Prem No Dusmano Badha Rota Hata!
Jivan Emene Samji Ne Emna Par Marta Hata,
Ame Emna PRAN Nahi Fakt PREM J Jankhata Hata!

Tmara sivai........ - તમારા સિવાય

Tamara sivai,
aa aankhoma koi vastu nathi,
Man radai mathi,
tamaru naam khastu nathi,


Akeli bhatku chhu,
aa chare taraf na veran ran ma,
Tamara sivai,
aankhona ashru koi nuchtu nathi,


Vedana ghani chhe,
radai ni pan su kahu?
Tamara sivai,
potanu gani koi puchtu nathi,


Jayre jyare nihadu chhu,
tamne baandh aankho thi,
Tamara sivai,
aantar na aarisa ma koi bhamtu nathi,


Gharai jav chhu,
jyare pan vicharo na vadad ma,
Tamara sivai,
koi nu smaran gamtu nathi.....

વાર્તાઉત્સવ – સં. રોહિત શાહ


[1] વેલેન્ટાઈન-ડે – નમ્રતા શૈલેષ દેસાઈ
લીલાબા બાથરૂમમાં નાહવા જ જતાં હતાં ને ત્યાં તો નિકિતાની બૂમ સંભળાઈ :
‘દાદી, ઊભી રહે ! મને પહેલાં જવા દે, મારે મોડું થાય છે.’
‘પણ છે શું આજે ? સવારથી જ તું બાવરી-બાવરી થઈને આમતેમ ફરે છે તે !’
‘દાદી, તને એ બધું ન સમજાય. પછી શાંતિથી કહીશ. પહેલાં મને નાહી તો લેવા દે !’ નિકિતા જે દિવસની આતુરતાથી રાહ જોતી હતી તે દિવસ – પ્રેમીઓ માટે ઓળખાતો વેલેન્ટાઈન-ડે આજે આવી પહોંચ્યો હતો.
આશુતોષની માયાજાળમાં નિકિતા સવારથી ઉધામા મારતી હતી. નિકિતાની જોડે જ કૉલેજમાં ભણતો આશુતોષ દેખાવડો અને સંસ્કારી હતો. ટૂંકમાં જ વાત. ઝાઝી લપનછપ્પન એને ફાવે નહીં. ઓછાબોલો. પોતાની જરૂરિયાત પણ ભાગ્યે જ કહી શકતો. પણ નિકિતા મૅડમ ગમે ત્યાંથી એની જોડે વાત કરવાના અવસરો શોધતી જ હોય – કલાસમાં, કૅન્ટિનમાં, હૉલમાં કે પાર્કિંગમાં…. કોઈ દિવસ પુસ્તક, તો કોઈ દિવસ લેકચર, ક્યારેક વળી કોઈ પ્રોફેસર, તો કોઈક વાર જી.એસ.ની ચૂંટણી હોય. નિકિતા પાસે દરેક વિષય આશુતોષ માટે જરૂરી જ થઈ જતો. એટલે જ આજે હળવાફૂલ થઈને હૈયાની વાત હોઠે લાવવાની તક આવી મળી હતી. નવો ડ્રેસ, નવું પર્ફયુમ, ઈમિટેશન જ્વેલરી, હેરસ્ટાઈલ અને એક જોડ સરસ મજાની ગિફટ. ગિફટની જોડેજોડે શબ્દોનો ભીનીભીની સુગંધવાળો દરિયો પણ એણે વહેતો મૂક્યો હતો. આજે વહેણમાં ડૂબી જવાની તો તૈયારી જ ચાલી રહી હતી.
લીલાબા આ બધી ગતિવિધિ ક્યારનાં નિહાળી રહ્યાં હતાં. માન ન માન, છોકરી આજે કંઈક અજબ રંગમાં રંગાયેલી લાગે છે. એટલે જ તો એણે વહુ શૈલીને પણ પૂછી જ નાંખ્યું, ‘શું છે આ બધું ! સવારથી જ અખબારમાં, ટીવી અને રેડિયોમાં પણ વેલેન્ટાઈન વેલેન્ટાઈન !’
‘મમ્મી ! વેલેન્ટાઈન-ડે છે આજે.’ હસતાં-હસતાં કંઈક શરમાતા ચહેરે શૈલી બોલી, ‘મમ્મી, એમાં એવું છે ને કે આપણે કોઈકને પ્રેમ કરતાં હોઈએ ને તેને અભિવ્યક્ત કરવાનો સ્પેશ્યલ દિવસ છે !’ લીલાબાના ચહેરાનો રંગ પણ લાલ થઈ ગયો આ સાંભળીને તો ! એટલામાં તો ડાઈનિંગ ટેબલ ઉપર નિલય પણ આવી પહોંચ્યો, ‘મમ્મી, હું તને પ્રેમ કરું છું, તારી વહુ તને પ્રેમ કરે ને તારી પૌત્રી પણ તને પ્રેમ કરે એટલે આપણે ચારેય એકબીજાનાં વેલેન્ટાઈન કહેવાઈએ.’
‘પણ, દાદી ! ખબર છે તને સ્પેશ્યલ વ્યક્તિનો સ્પેશ્યલ પ્રેમ જ વેલેન્ટાઈન કહેવાય. દાદી, તેં કોઈને પ્રેમ કરેલો કે ?’ નિકિતા પંખીની જેમ ચહેકી ઊઠી.
લીલાબા અચાનક જ ચિડાઈને બોલી ઊઠ્યાં : ‘વેવલી ન થા.’ નિલયે પણ નિકિતા તરફ લાલ આંખ કરી.
પછી તો અગિયાર વાગ્યે શૈલી અને નિલય પણ ઑફિસે જવા નીકળી ગયાં હતાં. જતાં-જતાં નિલય પણ બોલ્યો, ‘મોડું થાય તો ચિંતા ન કરતી ! અમે સાંજે બહાર જ જમીને આવીશું ને તારા માટે કંઈક સ્પેશ્યલ લઈ આવશું.’ પણ સ્પેશ્યલ દિવસની અસર તો આજે રહી-રહીને લીલાબાને પણ થઈ તો હતી જ. લીલાબાનું મૂળ નામ તો લીલાવતી. લીલાવતીએ લશ્કરના સિપાઈ જોડે લગ્ન કરેલાં. તે સમયે તો લશ્કરના જવાનનો રુઆબ કંઈ ઓર જ હતો. ભલભલા કાંપી ઊઠતા, તો લીલાબાની કઈ વિસાત ! લશ્કરમાં જે તૌર તરીકા અને રુઆબ હતો તેવો જ રુઆબ હરિદત્તનો હતો. કોઈ જોડે વધારે વાતચીત કે લપનછપ્પન નહીં. અડોશપડોશમાં પંચાત નહીં કરવાની. ઊઠવા-બેસવાની મર્યાદા. વરસમાં એકાદ-બે વાર પતિ જોડે રહેવાનું મળતું તેમાં પણ લીલાવતી ભયના એક ઓથાર હેઠળ જ જીવતાં. કોઈ વાર પિયરના ગામથી સંદેશો આવતો કે કોઈ મળવા આવે ત્યારે લીલાવતી હરખાઈ ઊઠતી. આવનાર મહેમાન પણ હરિદત્તની બંદૂક અને લાલ આંખો તથા મૂછના વળ જોઈને જ ઝાઝી માથાકૂટમાં પડતાં જ નહીં. ધીરેધીરે લીલાવતી પણ આ જ વાતાવરણમાં જીવવા ટેવાઈ ગઈ.
એક વખત પિયરમાં ભાઈનાં લગ્ન લેવાયાં. હરિદત્તને તો ડ્યુટીને કારણે રજા નહોતી મળી શકી, પણ લીલાવતી એકલાં જ હરખભેર ભાઈનાં લગ્નમાં મહાલવા ગયેલાં. ત્યાં સુબોધ લગ્નમાં મળી ગયેલો. લીલાવતી અને સુબોધ શાળાના એક જ વર્ગમાં રોજનાં સાથી-સંગાથી. એ સુબોધને લીલાવતીનો સાથ ગમતો હતો. પ્રેમથી તે લીલાવતીને લીલી કહેતો. જોડે લીલી પણ તીરછી નજરે તક મળે ત્યારે પોતાની લાગણી આંખો દ્વારા પ્રગટ કરી લેતી. જોકે એ જમાનામાં તો આવું કહેવાનું તો ઠીક, પણ અનુભવવાની હિંમત પણ ભાગ્યે જ કોઈ કરી શકતું. પછી તો આ લાગણીનો પડઘો એકબીજાને સંભળાય તે પહેલાં જ સુબોધ આગળ ભણવા શહેરની કૉલેજમાં જતો રહેલો ને લીલાબાએ લીલીમાંથી લીલાવતી બનીને હરિદત્ત જોડે સંસાર માંડવો પડેલો.
ભાઈનાં લગ્ન વખતે સુબોધ જોવા મળેલો. કદાવર કાયા અને માયાળુ ચહેરો. એક-બે વાક્યોથી વધારે આપ-લે ન થઈ શકી. લગ્નનું કામકાજ અને ઘરની મર્યાદાને કારણે મુલાકાત ન થઈ શકેલી. પિયરથી પાછાં ફરતી વેળાએ માએ તેને મીઠાઈના બૉક્સની જોડે ઘરેણાં અને ‘લીલા રંગની’ જરીની સાડી આપેલી. ઘરે આવીને પિયરની વસ્તુ આઘીપાછી કરતાં જ તેની નજર લીલા રંગની સાડી પર ઠરી ગઈ. ખૂબ જ સુંદર, વણાટવાળી જરીની કોરની સાડી પર હાથ પસવારતાં જ અંદરથી એક નાની ચબરખી મળી : ‘બાળપણની ભેરુ લીલીને સુબોધ તરફથી લગ્નપ્રસંગે સપ્રેમ ભેટ.’ લીલાવતીની આંખો ત્યારે ભીની થઈ ઊઠેલી. પછી તો સંસારની માયાજાળ અને હરિદત્તની સેવામાં જ સાડી ક્યાંય ભુલાઈ ચૂકી હતી.
હરિદત્તના સ્વર્ગવાસને પણ આજે વરસો થઈ ગયાં હતાં. પુત્ર નિલયે સારું ભણીને શૈલી જોડે પ્રેમલગ્ન કરેલાં. પછી લીલાબાએ સહર્ષ વધાવી લીધેલી વહુને. નિલય અને શૈલી બંને નોકરી કરતાં. નિકિતા આખો દિવસ કૉલેજ અને ટ્યુશન કે બહાર જ હોય. એટલે આખો દિવસ લીલાબા ઘરમાં એકલાં-અટૂલાં પડી જતાં. બહાર જવાની પહેલેથી જ આદત નહોતી, એટલે ઘરમાં જ ટીવી અને હરિકૃષ્ણની પૂજા. બસ, એ જ એનું જીવન. પણ આજે સવારે નિકિતાએ જે સ્પેશ્યલ દિવસ અને પ્રેમની અભિવ્યક્તિ કરવાના દિવસ વિશે વાત ઉચ્ચારેલી તે રહી રહીને આજે હૃદયમાં તીરની જેમ ભોંકાતી હતી. સાંજની એકલતાએ તેમને વધારે એકલાં કરી દીધાં. વરસોથી બંધ પડેલી એ હૃદયની બારી આજે જોરથી ધક્કા મારીમારીને દસ્તક દઈ રહી હતી. ન કહેવાયેલી અને ન અનુભવાયેલી લાગણી કોણ જાણે કેમ, આટલાં વરસે જઈને અભિવ્યક્ત થવા મીટ માંડી રહી હતી. ઓરડામાં જઈને જૂની-પુરાણી પેટીઓમાં ખાંખાંખોળા કરીને લીલા રંગની એ સાડી એમણે શોધી કાઢી. વરસોથી પડી રહેલી એ સાડીનો રંગ થોડો ઝાંખો જરૂર થયો હતો, પણ જરીની કોર હજી એવી ને એવી જ હતી. સાડી પર કરચલીવાળો હાથ પસવારતાં જ તેમનું મુખ મલકી ઊઠ્યું. આંખ બંધ કરતાં જ બાળપણની યાદો તરોતાજા થઈ ઊઠી. જ્યારે શાળાએ જતી ત્યારે ઘરમાં વેઢમી બનતી તે જરૂર સુબોધ માટે છાને પગલે ડબ્બામાં લઈ જતી. સુબોધને વેઢમી ખૂબ ભાવતી.
રાત્રે જ્યારે શૈલી અને નિલય ઘરે આવ્યાં ત્યારે અંદરનું દ્રશ્ય જોઈને સ્તબ્ધ થઈ ઊઠ્યાં. લીલાબા લીલા રંગની સાડી પહેરીને હીંચકા ઉપર વેઢમીની ડિશ લઈને બેઠેલાં નજરે પડ્યાં.
‘મમ્મી, આજે છે શું ? આમ આટલી રાત્રે અચાનક આવાં કપડાં પહેરીને ? અમે તારા માટે પીઝા લાવ્યાં છીએ. પછી આ વેઢમી ક્યાંથી આવી ?’ નિલય બોલ્યો.
‘તને નહીં સમજાય, આજે તો ‘વેલેન્ટાઈન-ડે’ છે !’ લીલાબા સ્વગત બોલી ઊઠ્યાં અને હૃદયમાં સુબોધનો એ બાળપણનો ચહેરો મલકી ઊઠ્યો.
.
[2] ગડમથલ – અભિમન્યુ આચાર્ય
નાનકો ચાર વર્ષનો હતો ત્યારે જ તેના બાપા ગુજરી ગયા. ઘરની સ્થિતિ સામાન્ય હતી પણ હવે ઘરનો રળનાર ગયો એટલે વધારે ખરાબ થઈ. નાનકાની મા માંડમાંડ તેનું અને નાનકાનું પેટ ભરતી. એ માટે એ ખૂબ કામ કરતી, ખૂબ તૂટતી, ત્યારે માંડ બે છેડા ભેગા થતા. નાનકો ધીમે ધીમે મોટો થતો ગયો, સમજણો થતો ગયો, નિશાળે જતો થયો. તેને ભણતરનું મૂલ્ય સમજાયું. તેને પોતાના ઘરની સ્થિતિ સમજાવા લાગી. આથી તે બને તેટલી કરકસર કરવા લાગ્યો. ઘણી વાર નિશાળના છોકરાઓ તેને ‘ગરીબડો’ કહીને ચીડવતા તેથી નાનકાને ક્રોધ ચડતો. તેને થતું કે જીવનમાં ખૂબ પૈસા કમાવા છે ! અઢળક સંપત્તિ ભેગી કરવી છે ! બીજી તરફ નાનકો મોજીલો ઘણો એટલે તેને થતું કે જીવનમાં મોજ કરી લેવી. ફરી વાર જીવન થોડું મળશે ? પૈસા માટે તૂટવું નથી. આમ તેના મનમાં જ ગડમથલ ચાલતી અને નાનકો એ ગડમથલનો અંત લાવી શકતો નહિ. તેને થતું કે છો ને વિચાર આવ્યા કરતા, થવાનું હશે તે થશે.
નાનકો જે નિશાળમાં ભણતો તે નિશાળના આચાર્ય ખૂબ પ્રેમાળ. તેમનું નામ નારાયણભાઈ. નાનકાને એ ખૂબ સારી રીતે રાખતા. નાનકાને પણ તેમના માટે લાગણી. નાનકાની બૉર્ડની પરીક્ષા આવી ત્યારે જરૂરી ચીજવસ્તુઓ તથા સલાહ-સૂચનો પણ તેમણે જ આપ્યાં અને નાનકો બૉર્ડમાં સારા ગુણ લાવીને પાસ થયો. નારાયણભાઈ તથા નાનકાની મા બંને ખુશ થઈ ગયાં.
આગળના ભણતર માટે શહેર જવું પડે તેમ હતું. નાનકાની મા એ માટે તૈયાર નહોતી. નાનકાએ ખૂબ સમજાવી પણ એ માની નહીં, એટલે નાનકાએ નારાયણભાઈને વાત કરી. નારાયણભાઈ પણ નાનકાની માને સમજાવવા આવ્યા. નાનકાની મા બોલી : ‘નારાયણભાઈ, નાનકાને બહાર ભણવા મોકલવામાં મને વાંધો નથી, પણ શહેરની નિશાળુંમાં તો પૈસા બહુ લે, હો બાપ ! એટલા પૈસા મારે ક્યાંથી કાઢવા ?’ નારાયણભાઈ બધું સમજી ગયા. તેમણે નાનકાની માને સાંત્વના આપતાં કહ્યું : ‘નાનકાની સ્કૂલના પૈસા હું ચૂકવી દઈશ.’ નાનકો નારાયણભાઈને ભેટી પડ્યો. આમ, નારાયણભાઈની મહેરબાનીને કારણે નાનકાને શહેરમાં ભણવા જવાનું થયું.
સવારે જ કૉલેજ હતી, બાકી આખો દિવસ નાનકો કાપડની એક દુકાને કામ કરવા જતો. નાનકાનો શેઠ માથાભારે ! નાનકાની નાની એવી પણ ભૂલ થાય કે ખૂબ વઢી નાખતો. નાનકાને ગુસ્સો આવતો પણ એ ગમ ખાઈ જતો. તે મનમાં જ વિચાર કરતો કે એક દિવસ આ શેઠ કરતાં પણ મોટી દુકાન કરવી છે. આમ કરતાં કરતાં ત્રણ વર્ષ વીતી ગયાં. નાનકો ગ્રૅજ્યુએટ થઈ ગયો અને પાછી પેલી ગડમથલે માથું ઊંચક્યું, ‘પાછો ગામ જઉં કે ન જઉં ? અહીં શહેરમાં સારા પગારની નોકરી મળી જશે. થોડા પૈસા થઈ જાય એટલે ઘર ખરીદીને માને બોલાવી લઈશ.’ પણ પછી થતું કે શહેરમાં નથી રહેવું – આવી હાડમારી ! આવાં મશીન જેવાં માણસો ! એ કરતાં તો ગામમાં રહેવું સારું. પોતે જે શાળામાં ભણ્યો એ જ શાળામાં નોકરી કરવાની, પરણવાનું ને મજા કરવાની.
*****
પ્રિય વાચક,
હવે તમારે વાર્તાને આગળ ધપાવવાની છે. જો તમે નાનકાને શહેરમાં રાખવા માગતા હો અને પૈસાદાર બનાવવા માગતા હો તો ખંડ-1 વાંચવાનું શરૂ કરો. પણ જો તમે નાનકા માટે એવું ઈચ્છતા હો કે એ પોતાને ગામ પાછો જાય અને શાંતિથી જીવન પસાર કરે તો ખંડ-2 થી આગળ વાંચો.
ખંડ-1
થોડાક વિચાર પછી નાનકાના મગજમાં પેલા છોકરાઓ આવ્યા જે તેને ‘ગરીબડો’ કહી ચીડવતા હતા, તેનો શેઠ યાદ આવ્યો જે તેને વાતેવાતે ધમકાવતો હતો અને તેણે તરત શહેરમાં રહેવાનો નિર્ણય કર્યો. તેણે માને પત્ર લખ્યો :
‘પૂજ્ય મા,
હું શહેરમાં નોકરીની શોધમાં છું. નોકરી મળી જશે અને થોડા પૈસા ભેગા થશે એટલે હું તને લઈ જઈશ. મારી ચિંતા ન કરતી અને તારું શરીર સાચવજે. હું અહીં શાંતિથી રહું છું.’ – તારો પુત્ર નાનકો.’
નાનકાએ બે-ત્રણ જગ્યાએ નોકરી માટે અરજી કરી. એક જગ્યાએ તેનો મેળ પડી ગયો. સવારે આઠથી સાંજના છ સુધી કામ કરવાનું હતું. પગાર છ હજાર રૂપિયા. બે હજાર તો ઘરના ભાડામાં જતા રહેતા. બે હજારમાં તે પોતાનું પેટ ભરતો અને બીજો આડોઅવળો ખર્ચ થતાં છેલ્લે એક હજારની બચત થતી. આમ, નાનકાએ સતત ત્રણ વર્ષ સુધી તૂટીને કામ કર્યું. માને પત્ર લખ્યો કે હું ગામ આવું છું. નાનકો ગામ ગયો. ઘર વેચી દીધું અને પૈસા તથા માને લઈને શહેરમાં આવી ગયો. થોડા રૂપિયાની લોન લઈને તેણે એક ઘર લીધું. ધીમે ધીમે શહેરમાં સેટ થઈ ગયો. થોડાં વર્ષો પછી તેને બઢતી મળી. લોનની રકમ ચુકવાઈ ગઈ. નાનકાની કમાણી વધી, બચત વધી અને તેણે એક દુકાન ખરીદી લીધી. તેમાં કાપડનો ધંધો શરૂ કર્યો.
બે વર્ષમાં ધંધો જામી ગયો. નાનકો પૈસાદાર થઈ ગયો. તેણે નાનું ઘર વેચી મોટું ઘર લીધું. તેની મા તેને વારંવાર યાદ કરાવવા લાગી કે તે હજી કુંવારો છે. નાનકાને પણ પરણવાનો વિચાર આવ્યો. છોકરીની શોધ શરૂ થઈ. એક ઠેકાણે મેળ પડી ગયો. છોકરી દેખાવડી હતી. નામ હતું નીમા. અને, નાનકો ધામધૂમથી પરણી ગયો. એ પરણ્યો તેના બે મહિનામાં તેની મા ગુજરી ગઈ. બસ, એ પછી નાનકાના જીવનમાં મોટું દુ:ખ આવ્યું નથી. હા, એક સુખ જરૂર આવ્યું છે. તેને ત્યાં એક બાળકનો જન્મ થયો. નામ રાખ્યું ભરત. ત્યારથી નાનકાની ગાડી ચાલ્યે જાય છે. લોકોને લાગે છે કે નાનકો ખૂબ સુખી છે. પણ શું નાનકો ખરેખર સુખી હતો ?
નાનકાને તેની પત્ની કે સંતાન માટે સમય મળતો જ નહિ. આખો દિવસ ધંધો. રાત્રે થાકેલો હોય એટલે જમીને તરત સૂઈ જાય. ભરતનું મોં તો તે અઠવાડિયે જોતો. જોતજોતામાં વર્ષો વીતી ગયાં. ભરત મોટો થવા લાગ્યો. તે ભારે ઉડાઉ બન્યો. ખૂબ પૈસા વાપરતો. તે હવે જાતે સ્કૂટર ફેરવતો થઈ ગયો હતો. એક દિવસની વાત છે. ભરત નાનકાની દુકાને આવીને કહેવા લાગ્યો : ‘ડેડી, મને સો રૂપિયા આપો. ફિલ્મ જોવા જવું છે.’ નાનકાને થયું કે છોકરો આટલો ઉડાઉ બને તે સારું નહિ. પોતે ભરત જેવડો હતો ત્યારે કેટલી કરકસર કરતો હતો ! તેથી નાનકો બોલ્યો, ‘જો ભરત, હું તને પૈસા નહિ આપું. તું હમણાંહમણાં ખૂબ પૈસા વાપરે છે. હું આટલી મહેનત કરીને કમાઉ અને તું એક ઝાટકે બધું વાપરી નાખે છે.’
‘ડૅડી, ખોટી લપ ન કરો. સો રૂપિયાનો જ સવાલ છે.’
‘જો બેટા, આ બધું તારું જ છે. તું જ મારો વારસદાર છે…..’ પણ નાનકો પોતાનું વાક્ય પૂરું કરે એ પહેલાં જ ભરતે રાડ પાડી, ‘વારસદાર !’ તે કટાક્ષભર્યું હસ્યો, પછી બોલ્યો, ‘ડૅડી, મેં ક્યાંક વાંચ્યું હતું કે પૈસાદાર લોકો માત્ર વારસદારો પેદા કરે છે, સંતાનો નહિ. તમે સાચું જ કહ્યું – હું તમારો વારસદાર છું, સંતાન નહિ. કેમ ?’
‘એવું મેં ક્યારે કહ્યું, બેટા ?’
‘એવું તમે કહ્યું નથી, પણ તમારા વર્તન પરથી એ સ્પષ્ટ દેખાઈ આવે છે. તમે ક્યારેય મને બકી ભરી ? ક્યારેય મને તેડીને ફરવા લઈ ગયા ? ક્યારેય પ્રેમભર્યા બે શબ્દો કહ્યા ? અરે, હું આટલા પૈસા વાપરું છું, ભણતો પણ નથી, છતાં તમે મને એક શબ્દ નથી કહ્યો. એનો અર્થ એ કે તમે મારા ઉછેરમાં ધ્યાન આપતા નથી. હું તમારું સંતાન નહિ, વારસદાર છું, વારસદાર ! આવા પૈસા ભેગા કરવા કરતાં તો મરી જવું સારું !’
એટલું કહી ભરત ત્યાંથી ચાલ્યો ગયો, પણ નાનકાના હૃદય પર કારમો ઘા કરતો ગયો. નાનકો એ દિવસે ધંધામાં પણ ધ્યાન દઈ ન શક્યો. એ રાત્રે તેને ઊંઘ ન આવી. આખી રાત વિચારો તેને ઘેરી વળ્યા. તેના સંતાને જ તેને આડકતરી રીતે મરવાનું કહ્યું હતું. ‘મરી જવું સારું !’ તેણે મનોમન નિશ્ચય કર્યો અને હાથમાં છરી લઈને, કોઈને ખબર ન પડે તેમ તે ઘરના ધાબા પર ગયો…..
******
પ્રિય વાચક,
જો તમે નાનકાને તેના ગામ મોકલવા ઈચ્છતા હોવ અને નાનકો શાંતિથી જીવન પસાર કરે તેમ ઈચ્છતા હોવ તો અહીં ખંડ-2થી આગળ વાંચો….
ખંડ-2
નાનકાના મગજમાં ગડમથલ ચાલતી હતી – ગામ કે શહેર ?
ત્યાં જ તેના મગજમાં નારાયણભાઈનો પ્રેમાળ ચહેરો ઊભરાઈ આવ્યો. તેના ગામનું તળાવ તેને જાણે બોલાવી રહ્યું હતું, ‘આવી જા પાછો.’ તેની મા પણ તેને યાદ આવી. તેણે નિશ્ચય કરી લીધો – પાછા પોતાને ગામ જઈ, ત્યાં શાંતિથી, મોજથી જીવન પસાર કરવું.
તે પોતાને ગામ પહોંચ્યો. મા તેને જોઈ ખૂબ ખુશ થઈ ગઈ અને ભેટી પડી. એ સાંજે જ નાનકો નારાયણભાઈને મળવા ગયો. ‘નારાયણભાઈ, આખી જિંદગી તમે મારા પર ઉપકાર કર્યા છે. હજી એક ઉપકારની માગણી કરું છું. શું મને આપણી શાળામાં જ નોકરી મળી શકશે ?’
નારાયણભાઈએ કહ્યું : ‘આવતીકાલથી આવજે. મહિને હજાર રૂપિયા મળશે.’ નાનકાએ નારાયણભાઈનો આભાર માન્યો. બીજા દિવસથી એ શિક્ષક તરીકે પોતે જે શાળામાં ભણ્યો હતો તે જ શાળામાં નોકરી કરવા લાગ્યો. જોતજોતામાં બે વર્ષ વીતી ગયાં. તેની મા તેને સતત યાદ કરાવતી કે તે હજી કુંવારો છે. નાનકાનેય પરણવાનો વિચાર આવ્યો. છોકરીની શોધ શરૂ થઈ. એક જગ્યાએ તેનો મેળ પડી ગયો. છોકરી દેખાવડી હતી. નામ હતું રાધા. નાનકો સાદાઈથી પરણી ગયો. નાનકો પરણ્યો તેના બે મહિનામાં તેની મા ગુજરી ગઈ. એ પછી નાનકાના જીવનમાં મોટું દુ:ખ આવ્યું નથી. હા, એક સુખ જરૂર આવ્યું. તેમને ત્યાં એક બાળક આવ્યું. નામ રાખ્યું ભરત.
બસ, ત્યારથી નાનકાની ગાડી ચાલ્યે જાય છે. સવારે નોકરી કરીને ભરતને રમાડવાનો, સાંજે ગામના પાદરે ફરવા લઈ જવાનો, રાત્રે ચોપાટ રમવાનું ! નાનકાનો આ જ નિત્યક્રમ થઈ ગયો. લોકોને લાગતું કે નાનકો ખૂબ સુખી છે, પણ નાનકો ખરેખર સુખી હતો ? વર્ષો વીતતાં ગયાં. ભરત મોટો થવા લાગ્યો. તે લોભી બન્યો. ખૂબ પૈસા બચાવતો અને એ પૈસા પોતાના માટે જ ખર્ચ કરતો.
હમણાંહમણાં ગામમાં મોબાઈલની હવા ફૂંકાઈ હતી. ખૂણે ને ખાંચરે લોકો મોબાઈલની જ ચર્ચા કરતા. એક દિવસની વાત છે. ભરત નાનકા પાસે આવ્યો અને કહેવા લાગ્યો : ‘બાપુ, મને એક મોબાઈલ અપાવો.’
‘આપણે મોબાઈલની શી જરૂર છે ?’ નાનકાએ કહ્યું.
ભરતે રોકડું પરખાવ્યું : ‘જરૂર તો ઘણી છે, પણ વેત નથી એમ કહો ને.’
નાનકાનો પિત્તો ગયો. તેણે ભરતને એક તમાચો મારી દીધો.
ભરત બોલ્યો : ‘સાચું કહીએ એટલે ગમતું નથી. મારા બધા ભાઈબંધો પાસે મોબાઈલ છે. એ લોકો કેટલા પૈસા વાપરે છે ! મને પણ મન થાય છે. એ લોકો કેટલી મજા કરે છે, જ્યારે તમે રાત પડ્યે ચોપાટ રમાડો છો. અરે, આખી જિંદગી કાઢી છતાં બે પૈસા ભેગા ન કરી શક્યા. પૈસાદારો પોતાનાં સંતાનોને વારસદાર બનાવે છે, જેથી તેમનાં સંતાનોએ પૈસા માટે તૂટવું ન પડે. જ્યારે તમારા જેવા ગરીબ તેમનાં સંતાનોને પણ ગરીબ બનાવવા ઈચ્છે છે.’
નાનકાએ કહ્યું : ‘જો બેટા, મેં તને કેટલો બધો પ્રેમ આપ્યો છે ! ક્યારેય કશું ઓછું આવવા દીધું છે ?’
ત્યાં ભરતે રાડ પાડી, ‘આવો પ્રેમ શા કામનો ? અરે, જે માણસ તેના સંતાનને એક મોબાઈલ નથી અપાવી શકતો, તે શું પ્રેમ કરવાનો ? આવા પ્રેમ કરતાં તો મરવું સારું !’
ભરત ગયો પણ નાનકાના હૃદય પર કારમો ઘા કરતો ગયો. એ રાત્રે નાનકાને ઊંઘ ન આવી. આખી રાત વિચારો તેને ઘેરી વળ્યા. તેના સંતાને જ તેને આડકતરી રીતે મરવાનું કહ્યું હતું. ‘મરી જવું સારું !’ તેણે મનોમન નિશ્ચય કર્યો અને હાથમાં છરી લઈને, કોઈને ખબર ન પડે તેમ તે ઘરના ધાબા પર ગયો…. ભગવાનનું નામ લઈ તેણે છરી પોતાની છાતીમાં ભોંકી દીધી અને ધાબા પરથી નીચે પડ્યો. તેના પ્રાણ નીકળી ગયા.
બીજે દિવસે જ્યારે લોકોને ખબર પડી, ત્યારે લોકો કહેવા લાગ્યા, ‘શી જરૂર હતી મરવાની ? કેટલો સુખી હતો !’